Middle East, security priority of EU


نویسنده: احمد هاشمی - ۱۳٩۱/٤/٢٠
http://www.sharghnewspaper.com/831211/html/europe.htm#s192759 روزنامه شرقِِ- سه شنبه ۱۱ اسفند ۱۳۸۳


خاورمیانه اولویت امنیتى اتحادیه اروپا 
نوشته: جفرى کمپ*
ترجمه: احمد هاشمى

اولیویه روى پیدایى و گسترش نوع دوم رادیکالیسم را به عنوان واکنشى جدید به فرهنگ و جامعه غربى توصیف و استدلال مى کند که فهم مناسب سرشت تهدید اسلام رادیکال علیه اروپا نیازمند بررسى دقیق دلایل این امر است که چرا مهاجران مسلمان بیش از این که با جامعه اروپایى همسان و به آن پیوسته شوند، به طور فزاینده اى به نگرش هاى فراملیتى از اسلام رو مى آورند. با توجه به این پس زمینه جاى تعجب ندارد که سیاستمداران اروپایى وقتى که در مقابل مسائل بحث برانگیز مربوط به خاورمیانه مهاجرت، پناهندگى سیاسى، مسائل رفاهى و روابط نژادى قرار مى گیرند به طور روزافزونى مجبور به در نظرگرفتن فاکتور مسلمانان هستند. جک استراو وزیرخارجه بریتانیاى کبیر نماینده حوزه انتخاباتى بلک برن ولانکاشایر در مجلس است که جمعیت ۲۵ هزار نفرى مسلمان به همراه ۲۳۰ مسجد در آن واقع است و بیش از ۱۵ درصد آراى ثبت شده راى دهندگان در این منطقه به مسلمانان تعلق دارد. بیش از دو میلیون مسلمان شهروند فرانسه هستند که در انتخابات فرانسه راى مى دهند در حالى که در بلژیک مسلمانان نسل دوم خواهان امتیازات هر چه بیشتر از دولت هستند. یک رهبر رادیکال به نام «دیاب ابوجهجه» خواهان پذیرفته شدن زبان عربى به عنوان یکى از زبان هاى رسمى بلژیک در کنار زبان هاى فلمینگ، فرانسه و آلمانى است.در مجموع مشکل اسلامى اروپا در بردارنده الزامات سیاسى، اقتصادى، جامعه شناختى و امنیتى است. برخلاف ایالات متحده که سابقه جذب گروه هاى مهاجر به خود را دارد اقلیت هاى مسلمان اروپا اکثراً در فرهنگ هایى که درون آنها زندگى مى کنند احساس بیگانگى مى کنند. این احساس بیگانگى وقتى با تبعیض اقتصادى و تنش هاى لاینحل اعراب و اسرائیل ممزوج مى شود منجر به آشوب هاى بیشتر مى شود. ممکن است برخى بین مشکلات مختلفى که توسط گروه هاى بسیار متفاوت اسلامى درون اروپا مواجه هستند تمایز قائل شوند. به رغم ضدیت اروپا نسبت به بسیارى از مسلمانان این قاره به عنوان یک جاذبه اقتصادى باقى خواهد ماند. به این دلیل، مهاجرت چه قانونى و چه غیرقانونى رشد خواهد کرد به ویژه اگر وضعیت در خاورمیانه وخیم تر شود.• تقاضاى ترکیه براى عضویت در اتحادیه اروپا اروپا در حالى که با مشکل مسلمانان خود دست به گریبان است براى تعیین تاریخ مشخصى براى آغاز مذاکرات رسمى با ترکیه براى عضویت در اتحادیه اروپا آماده مى شود.با وجود تاریخى که براى آغاز مذاکرات در نشست سران اتحادیه اروپا در دسامبر ۲۰۰۲ و به طور موقت داده شده است موانعى از قبیل اختلافات طولانى در زمینه قبرس که ممکن است این روند را از مسیر خود خارج کند باقى هستند. اهمیت عضویت ترکیه نه فقط به روابط اروپا با خاورمیانه بلکه همچنین به ایفاى نقش وسیع تر اسلام در دنیاى مدرن مربوط مى شود زیرا صعود ترکیه به عنوان عضو اتحادیه اروپا تاثیر مثبتى در مدرن سازى خاورمیانه خواهد داشت.خوشبختانه تقاضاى ترکیه براى عضویت در اتحادیه اروپا در نتیجه اصلاحاتى که در طول سال گذشته توسط دولت ترکیه و بر طیف وسیعى از مسائل سیاسى انجام گرفته است جدى تر شده و این اصلاحات صلاحیت بیشترى براى ترکیه در برآوردن شرایط عضویت در اتحادیه اروپا فراهم آورده است.برطبق تصمیماتى که در ژوئن سال ۱۹۹۳ در شوراى اروپایى کپنهاگ گرفته شد کشورهاى بعدى متقاضى عضویت اتحادیه اروپا باید به مجموعه اى از معیارهاى سیاسى و اقتصادى دست پیدا کنند که به عنوان معیارهاى کپنهاگ شناخته مى شود که به طور خلاصه عبارت است از:کشور متقاضى عضویت در این اتحادیه باید داراى این شرایط باشد، ایجاد ثبات در سازمان هاى تضمین کننده مردمسالارى، حاکمیت قانون، حقوق بشر و احترام و حمایت از اقلیت ها، وجود اقتصاد کارآمد مبتنى بر بازار آزاد و دارا بودن قابلیت فشار رقابتى با نیروهاى بازار درون اتحادیه.در عضویت این اتحادیه فرض بر این است که کشور کاندیدا توانایى برعهده گرفتن تعهدات عضویت خود از قبیل پایبندى به اهداف سیاسى، اقتصادى و مالى اتحادیه را دارد. این طرح بسیار ویژه باید در ترکیه اجرا شود. این امر مى تواند نسبت به تحولات عراق داراى تاثیرات و معانى بیشترى براى جهان اسلام باشد. به عنوان مثال اگر ترکیه به اتحادیه اروپا بپیوندد روشنفکران ایرانى پى مى برند که دستیابى به تلاش هاى اصلاحى دموکراتیک خود آسانتر است، در آن صورت ایران همسایه مستقیم اروپا خواهد بود و نهایتاً سازمان هایى در ایران و عراق پدیدار مى شوند که شبیه سازمان هاى مربوط به ترکیه هستند و فقط نیاز به مرور زمان خواهد بود تا دولت هاى مرتجع بیشترى مجبور به بازاندیشى بیشتر در سیستم حکومتى خود شوند. دولت هاى دموکراتیک خاورمیانه اى در حال گسترش به همراه بهبود اقتصادى احتمالاً باعث تقویت پیوندها با اقتصادهاى غربى خواهد شد که این امر به نوبه خود مفیدترین و جوابگوترین طریق براى جلوگیرى از رادیکالیسم اسلامى و به موازات آن جلوگیرى از رشد فقر و ناامیدى در حیاط خلوت اروپا است.•سه اقدام فورى همچنان که اروپا به تمرکز در حل و فصل چالش هاى خاص خود ادامه مى دهد سه اولویت فورى براى همکارى هاى فرا آتلانتیکى وجود دارد که مى تواند به منافع موجود اروپایى ها و آمریکایى ها یارى رساند.نخست این که دولت هاى اروپایى باید با ایالات متحده در مسئله رهبرى فلسطین به توافق دست یابند. در مورد این که عرفات یکى از موانع عمده تحقق اقدامات مربوط به اعتمادسازى بیشتر بین اسرائیل و فلسطینیان بوده است بین دو سوى آتلانتیک اجماع وجود دارد. وزراى اروپایى و مقامات اتحادیه اروپا به ملاقات خود با عرفات ادامه مى دادند که بیشتر هدفشان تخریب روحیه دولت هاى آمریکا و اسرائیل بود اروپایى ها استدلال مى کردند که تحریم عرفات هر نوع امید دیگر رهبران فلسطینى مانند محمود عباس یا احمد قریع را که ممکن است مقبولیت مردم فلسطین را داشته باشند کمرنگ مى کند و بنابراین تحریم وى ایجاد دولتى براى مقابله با گروه هاى تندرو حماس و جهاد اسلامى فلسطین را تضعیف مى کند. به علت نگرانى هاى ایالات متحده دولت بوش از ملاقات با عرفات خوددارى مى کرد زیرا معتقد بود که هرگونه ملاقاتى نتیجه معکوسى به دنبال دارد ولى از پیشنهاد اسرائیل براى اخراج یا قتل عرفات نیز حمایت نمى کرد.دوم این که اتحادیه اروپا باید در زمینه سیاست عمومى مبارزه براى پایان دادن به حمایت جهانى از گروه هاى تروریستى با آمریکا همکارى کند. اتحادیه اروپا باید براى غیرقانونى اعلام کردن و قطع منابع مالى جهانى سازمان هایى مانند حزب الله، حماس و جهاد اسلامى آماده شود. اظهارات اخیر وزراى خارجه اتحادیه اروپایى نشان دهنده آمادگى آنها براى غیرقانونى اعلام کردن حمایت مالى موسسات مستقر در اروپا از حماس است که تحولى بسیار مثبت خواهد بود و مى توان خط مشى هاى مشابهى در برابر حزب الله ترسیم کرد. در مورد حزب الله این گام باید با اقدامى دیپلماتیک و سیاسى همراه باشد که طى آن سوریه، لبنان و ایران متعهد به جلوگیرى از حمایت مالى و نظامى از این گروه ها شوند در غیر این صورت با مجازات هایى در معاملات تجارى با اروپایى ها در موضوعات اقتصادى مواجه مى شوند. اروپا نسبت به آمریکا تاثیرگذارى بیشترى بر این سه کشور دارد و به رغم تفاوت ها بین این سه سازمان تروریستى _ با توجه به ایفاى نقش سیاسى حزب الله در لبنان طبقه بندى آن مشکل تر از همه خواهد بود - تلاش دسته جمعى در این زمینه مهم است این اقدام براى روابط اروپا با اسرائیل منافع بسیارى را به دست خواهد داد و به سوریه و کشورهاى منطقه یادآورى خواهد کرد که اگر آنها به حمایت خود از گروه هایى که خواهان خشونت علیه اسرائیل و شهروندانش و انکار حق آن کشور براى بقاى خود هستند ادامه دهند در حال بازى کردن با آتش هستند.سوم این که اروپا و ایالات متحده باید به تلاش هاى هماهنگ خود در پایان دادن به برنامه سلاح هاى هسته اى ایران ادامه دهند.• نتیجه گیرى رهبران اروپا براى برخورد موفقیت آمیز با چالش هایى که در خاورمیانه با آنها روبه رو هستند باید در موضوعات عملى در مورد تروریسم و گسترش سلاح هاى هسته اى مصمم و راسخ باشند و مبهم گویى در مورد تهدیدات بسیار جدى براى امنیت اروپا را متوقف کند که اگر خاورمیانه به شکل کنونى خود باقى بماند تشدید خواهد شد.اگر اروپا به چون و چرا کردن در مورد قلع و قمع حماس و یا حزب الله و یا اقدامات پس از جنگ در عراق و رهبرى فلسطین ادامه دهد، روابطش با ایالات متحده سرد و بى رمق باقى خواهد ماند و فرصت ایفاى نقش کلیدى در نوسازى خاورمیانه را که مشخصاً تحولى در راستاى منافع استراتژیک و حیاتى اروپاست، از دست خواهد داد. با وجود ادامه بحران با آمریکا در زمینه وارد شدن به جنگ با عراق، امروزه همکارى بیشتر در زمینه طیفى از مسائل خاورمیانه ممکن تر شده است.حمایت یکپارچه اروپا در افغانستان، از قبیل برعهده گرفتن فرماندهى ناتو در نیروى کمک رسان امنیت بین المللى در کابل نشانگر این است که چگونه اتخاذ موضعى یکپارچه و متحد مى تواند در خارج از اروپا عمل کند. برخى ممکن است صرفاً امیدوار باشند که مى توان دستورالعمل مشترک و اهداف مشابهى براى مدیریت بحران هایى که در نزدیکى سواحل اروپا ایجاد مى شوند، تهیه و تدوین کرد.


 *جفرى کمپ مدیر برنامه هاى منطقه اى مرکز نیکسون واقع در واشینگتن است و در طول دوره اول ریاست جمهورى ریگان مشاور ویژه رئیس جمهور در امور خاورمیانه بود.

منبع: فصلنامه واشینگتن کوارترلى زمستان 

۲۰۰۴http://www.sharghnewspaper.com/841019/html/world.htm#s354468روزنامه شرقِِ- دوشنبه ۱۹ دى ۱۳۸۴ - - ۹ ژانویه ۲۰۰6